1. ประสิทธิภาพและความเร็ว การใช้งาน CLI ช่วยลดเวลาในขั้นตอนการคลิกเมาส์หรือการนำทางผ่านหน้าต่างที่ซับซ้อนใน GUI ผู้ใช้สามารถดำเนินการหลายคำสั่งพร้อมกันได้ เช่น ใช้ shell scripts เพื่อทำงานอัตโนมัติในขั้นตอนที่ซับซ้อน ไม่ต้องรอโหลดกราฟิกและภาพ ทำให้เหมาะสำหรับเซิร์ฟเวอร์หรือระบบที่ต้องการความรวดเร็ว

2. การใช้งานทรัพยากรต่ำ CLI ใช้หน่วยความจำและซีพียูน้อยกว่า GUI เหมาะสำหรับการทำงานในเซิร์ฟเวอร์หรืออุปกรณ์ที่มีทรัพยากรจำกัด เช่น Raspberry Pi หรือเครื่องเสมือน (Virtual Machines)

3. การควบคุมที่แม่นยำและทรงพลัง ผู้ใช้ CLI สามารถควบคุมการทำงานได้อย่างละเอียด เช่น การกำหนดสิทธิ์ การจัดการไฟล์ และการตั้งค่าระบบ มีคำสั่งและเครื่องมือที่สามารถทำงานที่ GUI ทำไม่ได้ หรือซับซ้อนกว่าหากทำผ่าน GUI เช่น การตั้งค่าเครือข่ายขั้นสูง หรือการจัดการดิสก์

4. การทำงานระยะไกลที่สะดวก CLI ช่วยให้ผู้ใช้งานสามารถเชื่อมต่อไปยังเครื่องระยะไกลได้ง่ายผ่านโปรโตคอลเช่น SSH โดยไม่จำเป็นต้องมีการแสดงผลกราฟิก เหมาะสำหรับการบริหารเซิร์ฟเวอร์หรือระบบคลาวด์

5. ความยืดหยุ่นและการปรับแต่ง ผู้ใช้ CLI สามารถปรับแต่งคำสั่งหรือสร้าง scripts เพื่อทำงานอัตโนมัติหรือทำงานแบบเฉพาะเจาะจงได้ CLI ยังมีความสามารถในการใช้ pipe (|) และ redirect (>, <) เพื่อต่อคำสั่งเข้าด้วยกันเพื่อประมวลผลข้อมูลได้หลากหลาย

6. ไม่พึ่งพาอินเตอร์เฟซกราฟิก ในระบบที่ไม่มี GUI (เช่น Linux Server หรือ Container) การใช้ CLI เป็นทางเลือกเดียว ลดปัญหาจากการแสดงผลที่ผิดพลาด เช่น ปัญหาความเข้ากันได้ของหน้าจอหรือไดรเวอร์กราฟิก

7. การทำงานแบบอัตโนมัติ CLI ช่วยให้สามารถใช้ Cron Jobs และ Automation Scripts ได้อย่างง่ายดาย ตัวอย่าง: การแบ็กอัปข้อมูลทุกวัน หรือการส่งข้อมูลไปยังเซิร์ฟเวอร์อื่นแบบอัตโนมัติ

8. ความปลอดภัย CLI มีความปลอดภัยมากกว่าในหลายสถานการณ์ เพราะไม่มีอินเตอร์เฟซกราฟิกให้โจมตีผ่านช่องโหว่ การตั้งค่าระบบผ่าน CLI ช่วยลดโอกาสในการปรับค่าผิดพลาด เนื่องจากการกำหนดค่าแบบ GUI อาจปรับผิดโดยไม่ได้ตั้งใจ

9. เหมาะสำหรับงานที่ต้องการความซับซ้อน CLI มีคำสั่งเฉพาะทางมากมาย เช่น การค้นหาไฟล์ที่ซับซ้อนด้วยคำสั่ง find, การจัดการดิสก์ด้วย fdisk, หรือการวิเคราะห์ระบบเครือข่ายด้วย tcpdump

10. เรียนรู้และเข้าใจระบบมากขึ้น การใช้ CLI ช่วยให้ผู้ใช้เข้าใจโครงสร้างและการทำงานของระบบ Linux ได้ดีขึ้น ช่วยเพิ่มทักษะการวิเคราะห์และแก้ไขปัญหาในเชิงลึก เช่น การตรวจสอบโปรเซส การดูล็อกไฟล์ หรือการจัดการไฟล์ระบบ

แม้ว่า GUI จะเหมาะสำหรับผู้ใช้งานทั่วไปที่ต้องการอินเตอร์เฟซที่ใช้งานง่ายและสะดวก แต่การใช้ CLI ใน Linux เหมาะสำหรับงานที่ต้องการความเร็ว ความยืดหยุ่น และการควบคุมที่ลึกซึ้งกว่า โดยเฉพาะสำหรับนักพัฒนา ผู้ดูแลระบบ หรือผู้ที่ต้องการใช้งานระบบที่มีทรัพยากรจำกัด ดังนั้นในลำดับถัดไปจะเป็นการแสดงถึงคำสั่งพื้นฐานที่ใช้ในการทำงานเพื่อให้ผู้อ่านที่เข้ามาศึกษาเรียนรู้ได้ทราบถึง ชื่อคำสั่ง คำอธิบาย และตัวอย่าง.

คำสั่ง sudo apt update คำสั่งที่ใช้ในการอัพเดทตัวระบบ linux สิ่งที่ควรทำเมื่อเริ่มการทำงานของระบบ linux เพื่อตรวจเช็คความเป็นปัจจุบันของของแพทต่างๆ รวมไปถึงระบบความปลอดภัยของระบบปฏิบัติการด้วย

update

ตัวอย่าง:

sudo apt update

-: คำสั่งที่ใช้ในการอัพเดทระบบปฏิบัติการ linux เพื่อให้รองรับกับการทำงานรวมกับ และการเพื่อให้โปรแกรมเป็นปัจจุบัน โดยพิมพ์คำสั่ง sudo apt update คำสั่งนี้ต้องมีการใช้งาน sudo เพื่ออ้างสิทธิ์ superuser และระบบจะถาม password เพื่อยืนยันและทำการอัพเดทต่อไป

คำสั่ง ls ย่อมาจาก list ใช้สำหรับแสดงรายการไฟล์และโฟลเดอร์ในไดเรกทอรีปัจจุบัน

ls

ตัวอย่าง:

ls -l

– -l: แสดงข้อมูลไฟล์ในรูปแบบรายละเอียด เช่น ขนาดไฟล์ วันที่แก้ไขล่าสุด และสิทธิ์การเข้าถึง

คำสั่ง cd ใช้สำหรับย้ายไปยังไดเรกทอรีที่ต้องการ

cd /path/to/directory

ตัวอย่าง:

cd /home/user/Documents

– cd ..: ย้ายกลับไปยังไดเรกทอรีก่อนหน้า

– cd ~: ย้ายไปยังโฮมไดเรกทอรี

หากผู้อ่านอยู่ตำแหน่ง ไดเรกเตอรีที่ลึกแล้วมีความต้องการที่จะกลับมายังตำแหน่ง home สามารถเรียกใช้งานคำสั่งเหล่านี้ได้

คำสั่ง pwd จะแสดงตำแหน่งไดเรกทอรีปัจจุบันของคุณ

pwd

คำสั่ง touch ใช้สำหรับสร้างไฟล์ว่างๆ ในไดเรกทอรี หากผู้อ่านต้องการทดสอบการสร้างไฟล์ .text สามารถใช้งานคำสั่งนี้ได้ touch เป็นการสร้างไฟล์เท่านั้นยังไม่เข้าไปแก้ไขใดๆ

touch filename

ตัวอย่าง:

touch newfile.txt

คำสั่ง mkdir ใช้สำหรับสร้างโฟลเดอร์ใหม่

mkdir directory_name

ตัวอย่าง:

mkdir MyFolder

– ใช้ mkdir -p เพื่อสร้างโฟลเดอร์หลายชั้นพร้อมกัน เช่น mkdir -p parent/child

คำสั่ง rm ใช้สำหรับลบไฟล์หรือโฟลเดอร์

rm filename

ตัวอย่าง:

rm oldfile.txt
rm -r MyFolder

– -r: ใช้สำหรับลบโฟลเดอร์และเนื้อหาภายใน

คำสั่ง cp ใช้สำหรับคัดลอกไฟล์หรือโฟลเดอร์

cp source destination

ตัวอย่าง:

cp file1.txt /home/user/backup/
cp -r Folder1 /home/user/backup/

– -r: ใช้สำหรับคัดลอกโฟลเดอร์ทั้งหมด

คำสั่ง mv ใช้สำหรับย้ายหรือเปลี่ยนชื่อไฟล์และโฟลเดอร์

mv source destination

ตัวอย่าง:

mv oldname.txt newname.txt
mv file.txt /home/user/Documents/

คำสั่ง cat ใช้สำหรับแสดงเนื้อหาไฟล์ในหน้าจอ

cat filename

ตัวอย่าง:

cat example.txt

คำสั่ง nano ใช้สำหรับแก้ไขไฟล์ใน text editor ที่ใช้ง่ายใน command line

nano filename

ตัวอย่าง:

nano notes.txt

– -r: ในตัวอย่างรูปที่แสดง จะเข้าถึงไฟล์ test1.text จะปรากฏข้อมูลที่เป็น text file : hi in my file ซึ่งในส่วนนี้เราสามารถเขียนข้อมูลลงไปได้

คำสั่ง chmod ใช้สำหรับเปลี่ยนสิทธิ์การเข้าถึงไฟล์หรือโฟลเดอร์

chmod permissions filename

ตัวอย่าง:

chmod 755 script.sh

– 755: ให้ผู้ใช้สามารถอ่าน เขียน และรันไฟล์ได้ ส่วนคนอื่นสามารถอ่านและรันไฟล์ได้

คำสั่ง chown ใช้สำหรับเปลี่ยนเจ้าของไฟล์หรือโฟลเดอร์

chown user:group filename

ตัวอย่าง:

chown user1:usergroup example.txt

คำสั่ง ps ใช้สำหรับดูโปรเซสที่กำลังทำงานอยู่

ps

ตัวอย่าง:

ps aux

– aux: แสดงข้อมูลโปรเซสทั้งหมดในระบบ

คำสั่ง kill ใช้สำหรับยกเลิกโปรเซสที่กำลังทำงาน

kill PID

ตัวอย่าง:

kill 12345

– ใช้ ps เพื่อหา PID (Process ID)

คำสั่ง df ใช้สำหรับตรวจสอบพื้นที่ที่ใช้งานและว่างในดิสก์

df -h

ตัวอย่าง:

df -h

– -h: แสดงผลในรูปแบบที่เข้าใจง่าย (Human-readable)

คำสั่งเหล่านี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งของคำสั่งพื้นฐานใน Linux ซึ่งมีการใช้งานที่ครอบคลุมและหลากหลาย หากคุณเป็นผู้เริ่มต้น ควรฝึกฝนการใช้งานคำสั่งเหล่านี้เพื่อทำความคุ้นเคยกับระบบ Linux และปรับใช้งานได้ตามความต้องการ หากผู้อ่านเพิ่มเริ่มใช้งาน linux ในแบบ text mode อาจจะมีความยุ่งยากในการใช้งานอยู่บ้างเมื่อเทียบกับการใช้งานแบบ GUI แต่หากผู้อ่านสามารถใช้งานคำสั่งเหล่านี้ได้จนชำนาญก็สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในงานขั้นสูงต่อไปได้.